Του ΓΙΑΝΝΗ ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΥ*
διδάκτορα του Πανεπιστημίου Αθηνών
Στα τέλη του 19ου και λίγο πριν από την αρχή του 20ού αιώνα (1898) ο άγνωστος τότε ψυχίατρος Σίγκμουντ Φρόιντ έγραφε: «Θεωρητικά θα ήταν από τους μεγαλύτερους θριάμβους της ανθρωπότητας εάν η πράξη που είναι υπεύθυνη για την τεκνοποίηση μπορούσε να ανυψωθεί σε επίπεδο επιθυμητής και σκόπιμης συμπεριφοράς, ώστε να ξεχωρίσει από την εσωτερική παρόρμηση ικανοποίησης μιας φυσικής ανάγκης».
Εξήντα χρόνια αργότερα η Επιτροπή Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ ενέκρινε το πρώτο από του στόματος αντισυλληπτικό και τη δεκαετία του 1990 οι νέες και ασφαλείς μέθοδοι αντισύλληψης, που ξεχωρίζουν την αναπαραγωγή από το σεξ, χρησιμοποιούνται από 550 εκατομμύρια ζεύγη διεθνώς.
Κάπως έτσι φτάσαμε στην εφαρμογή του οικογενειακού προγραμματισμού. Και αν στην αγροτική Ελλάδα μέχρι το 1960 οι πολύτεκνες οικογένειες ήταν ο κανόνας για να «δουλέψουν» τα παιδιά στην κτηνοτροφία ή τα χωράφια (με μικρές διαφοροποιήσεις), σήμερα τα πράγματα άλλαξαν.
Οι γυναίκες παντρεύονται και γεννούν σε μεγαλύτερη ηλικία (πολλά χρόνια μόρφωσης, δυσκολίες στην ανεύρεση εργασίας, προσπάθειες για καριέρα). Ετσι συχνά αποφασίζουν να κάνουν το πρώτο τους παιδί μετά τα 35 ή και τα 40. Σήμερα τα ζευγάρια χωρίζουν αρκετά συχνά (αύξηση διαζυγίων που αγγίζει το 40%), αυξάνεται ραγδαία η γυναικεία απασχόληση, ενώ παράλληλα το άθροισμα των χρημάτων του ζευγαριού δεν «φτάνει» για τις σύγχρονες ανάγκες ενός παιδιού από νεογνό μέχρι να τελειώσει το σχολείο και να σπουδάσει αφού τα πτυχία έγιναν απαραίτητα για την εύρεση εργασίας.
Ετσι, λοιπόν, όλα αυτά μαζί με τα αυξανόμενα ποσοστά ανεργίας (παράγοντας που επίσης οδηγεί τα ζευγάρια στο ένα παιδί) έχουν αποτέλεσμα η Ελλάδα να είναι πλέον μακριά από το όριο αναπλήρωσης του πληθυσμού, που είναι 2,1 παιδιά ανά γυναίκα (είμαστε στο 1,3). Ο πληθυσμός μας το 2000 ήταν 10,57 εκατομμύρια κάτοικοι, στο 2010 υπολογίζεται στα 10,8 (η απογραφή γίνεται το 2011) και μέχρι το 2050 αναμένεται σταδιακή κάμψη στα 10,2 εκατομμύρια, με σημαντική βεβαίως τη συμβολή της μετανάστευσης.
Μπορούμε να ελπίσουμε ότι κάτι μπορεί να αλλάξει;
Ο γιατρός δεν μπορεί να κάνει πολλά. Η πολιτεία οφείλει να σκύψει στο πρόβλημα, με ιδιαίτερη έγνοια για την ανεργία, τους βρεφονηπιακούς σταθμούς, τα ολοήμερα σχολεία και όλα εκείνα τα μέτρα ώστε τα ζευγάρια να κάνουν τουλάχιστον δύο παιδιά. Γιατί, όπως λέει ένας φίλος, «ένα ζευγάρι με ένα παιδί είναι μόνο αυτό, ένα ζευγάρι με δύο παιδιά (ή παραπάνω) είναι οικογένεια».
**Δημοσιεύθηκε στην "Ελευθεροτυπία του Σαββάτου" 20 Μαρτίου 2010
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου